Για τους γονείς
Πρώτη φορά γονείς
H μετάβαση της γυναίκας στη μητρότητα και του άνδρα στην πατρότητα φέρει διάφορες ενδοψυχικες και διαπροσωπικές αλλάγές που ενώ είναι φυσιολογικές συχνά συνοδεύονται από αγωνία και φόβο καταλήγοντας σε σύγκρουση του ζευγαριού ή σε φτωχή ικανοποίηση μέσα στο γάμο. Πρόκειται για μια περίοδο που το ζευγάρι χρειάζεται ιδιαίτερη στήριξη και ενημέρωση προκειμένου οι φόβοι να υποχωρήσουν και την θέση τους να πάρει η αρμονία και η εσωτερική δύναμη και η πίστη στο νέο τους γονεϊκο ρόλο.
Το γνωσιολογικό και επιστημονικό μου υπόβαθρο συνδυάζει δύο ειδικότητες, της Ψυχολογίας και της Μαιευτικής. Εξασκώ για πολλά χρόνια και τα δύο αντικείμενα τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Η συνέργεια των δύο ειδικοτήτων συνέβαλε καθοριστικά στο να αποκτήσω μια ευρύτερη και ουσιωδέστερη ανθρωπιστική προσέγγιση στην κλινική πρακτική με προεξάρχοντα χαρακτηριστικά την ενσυναισθητική κατανόηση και την ειλικρινή διάθεση για βοήθεια-υποστήριξη.
Οραματίζομαι μωράκια που θα έρχονται στη ζωή χαρούμενα και ασφαλή και θα τα υποδέχονται σε μια μεγάλη αγκαλιά οι γονείς τους οι οποίοι θα είναι ήρεμοι και ενδυναμωμένοι με εργαλεία τους την γνώση, την στήριξη και την αγάπη. Η καλύτερη επένδυση των γονιών είναι η περίοδος της εγκυμοσύνης και τα πέντε πρώτα χρόνια. Ολοένα και περισσότερες έρευνες από τον χώρο της ιατρικής και της ψυχολογίας επιβεβαιώνουν ότι η προγεννητική περίοδος, η εγκυμοσύνη, ο τοκετός καθώς και τα πρώτα χρόνια της ζωής του ανθρώπου είναι υψίστης σημασίας για την υγεία και την εξέλιξη του. Η σωστή ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η πρόληψη αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για να αποφευχθούν μετέπειτα ψυχολογικές, συναισθηματικές και σωματικές δυσλειτουργίες σε όλη την οικογένεια.
Συνεπώς εκμεταλλευτείτε αυτή την περίοδο που ξεκινάει από τη σύλληψη του μωρού σας με γνώση-ενημέρωση και μη διαστάσετε να εκφράσετε όλες σας τις απορίες και τους προβληματισμούς σας. Η γονεϊκότητα σας δίνει μια θαυμάσια ευκαιρία για ενδοσκόπηση η οποία φέρνει στην επιφάνεια πολλά ερωτήματα όπως “τι γονιός θα γίνω;” “Θα ανταπεξέλθω;” “ Πως θα είναι η σχέση μου με τον σύντροφο μου με τις νέες συνθήκες;” Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα που προκύπτουν κατά τη διαδικασία της προσωπικής αναζήτησης σε οδηγούν συχνά να ανατρέχεις και στη δική σου ανατροφή. Πως αντιδρούσαν οι δικοί σου γονείς σου σε συγκεκριμένες καταστάσεις, τι στάση είχαν σε σημαντικά θέματα της ανατροφής σου; Μπορεί να αναρωτιέσαι ακόμα τι θα ήθελες να κρατήσεις από το παράδειγμα των γονιών σου και σε ποια σημεία θα ήθελες να διαφοροποιηθείς από εκείνους. Δίνοντας απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα ξεκινάς να χτίζεις σταδιακά μια νέα ταυτότητα του ‘εγώ’ σε συνάρτηση πλέον με τον νεό αυτό ρόλο που πρόκειται να αναλάβεις.
Κατόπιν προγραμματισμού στο γραφείο μου πραγματοποιούνται:
- Συναντήσεις προετοιμασίας των ζευγαριών για τον τοκετό και τη γονεϊκότητα.
- Ομάδες προετοιμασίας για την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και την γονεϊκότητα. Μετάβαση στην γονεϊκότητα μέσω ολιστικής προσέγγισης.
- Ψυχολογική υποστήριξη σε εγκύους με συναισθηματικές διαταραχές.
- Συμβουλευτική. Δεν είναι απαραίτητη η ύπαρξη προβλήματος για να επισκεφθείτε έναν θεραπευτή. Η περίοδος της εγκυμοσύνης αποτελεί μια μοναδική περίοδο προαγωγής της ψυχικής και σωματικής υγείας τόσο της γυναίκας όσο και του άντρα. Για τις γυναίκες συγκεκριμένα η αυτοφροντίδα και η ψυχική ενδυνάμωση ενισχύει θετικά την πρώιμη σχέση μητέρας εμβρύου η οποία ξεκινά πολύ νωρίς από την εγκυμοσύνη και θέτει τη βάση για μια αυθεντική και ενσυναισθητική προσέγγιση στο νέο της γονεϊκό ρόλο.
Για τη γυναίκα- μητέρα
Εξειδικεύομαι στην ψυχική υγεία των γυναικών με μεγάλη κλινική εμπειρία στην περίοδο της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας συμπεριλαμβάνοντας δύσκολα βιώματα που επιβαρύνουν την ψυχική υγεία της γυναίκας αλλά και του συντρόφου της όπως κατάθλιψη- άγχος στην διάρκεια της εγκυμοσύνης, τοκοφοβία, τραυματική εμπειρία τοκετού, προωρότητα, περιγεννητική απώλεια, επιλόχεια κατάθλιψη, υπογονιμότητα. Η προαγωγή της ψυχικής υγείας των γυναικών είναι απαραίτητη αφού αποτελούν σημαντικό κρίκο στην αλυσίδα της κοινωνίας, αλλά και της προαγωγής υγείας εφόσον εκτός των άλλων, κατέχουν ένα ακόμα βασικό και καίριο ρόλο, αυτόν της μητέρας.
Χρειάζεται να αγκαλιάσουμε και να στηρίξουμε τη μητέρα για να κάνει και εκείνη το ίδιο στο μωρό της. Είμαι εδώ για εσένα σε αυτή τη μεταβατική περίοδο της ζωής σου γιατί γνωρίζω τις ανακατατάξεις που συμβαίμουν στο σώμα και την ψυχή. Είμαι εδώ για να σου δώσω τα εφόδια για να νιώσεις ενδυνάμωση, εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, στο σώμα σου και στο μωρό σου.
Για τον πατέρα
Ο πατέρας αναγκάζεται να βιώσει την ψυχοβιολογική ανάπτυξη του εμβρύου, τη γέννηση και το θηλασμό από «δεύτερο χέρι», έχοντας μια εμπειρία λιγότερο «αντικειμενική» απο εκείνη της μητέρας. Συχνά λοιπόν χρειάζεται να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του προσπαθώντας να μπει στην όλη διαδικασία οραματιζόμενος το βρέφος «υποκειμενικά», το πώς είναι, πώς θα γίνει και τη μετέπειτα σχέση τους. Επιπλέον η προσοχή όλων είναι στην σύντροφό του και αργότερα στο παιδί. Σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και ακολούθως μετά τον τοκετό, οι άνδρες συχνά αισθάνονται παραγκωνισμένοι και βιώνουν συναισθήματα μοναξιάς.
Η μετάβαση στην πατρότητα φαίνεται ότι είναι ένα στάδιο αυξημένου κινδύνου για τους άντρες να εμφανίσουν κατάθλιψη ή αυξημένο άγχος, σε σύγκριση με το γενικό ανδρικό πληθυσμό. Δεν υπάρχει καμιά διάθεση να τρομοκρατήσουμε τους μελλοντικούς πατεράδες σε αυτή την νέα μοναδική περίοδο της ζωής τους. Μοναδικός στόχος είναι η ενημέρωση και η στήριξη που θα σε βοηθήσει να καλωσορίσεις τον ρόλο σου ως γονιός με περισσότερη χαρά και αυτοπεποίθηση και λιγότερο άγχος και ανασφάλεια. Στα πλαίσια ατομικών συνεδριών συζητιούνται και άλλα θέματα όπως εργασία και διαχείριση του χρόνου, ισορροπίες με τους γονείς της συντρόφου, οι ισορροπίες με τους γονείς σου, συμπεριφορά απέναντι στο πρώτο παιδί όταν αναμένεται το δεύτερο.
Για τον τοκετό
Για τις περισσότερες γυναίκες ο ερχομός του μωρού είναι ένα γεγονός συνυφασμένο με ευτυχία. Ωστόσο, θα ήταν δίκαιο να πούμε για τον τοκετό -για την διαδικασία που απαιτείται να έρθει το μωρό στη ζωή- ότι συχνά εμπεριέχει ένα βαθμό φόβου ή άγχους. Πράγματι, όσο πλησιάζει ο τοκετός το αίσθημα άγχους ακόμα και αγωνίας αυξάνεται σε πολλές γυναίκες καθώς κυριεύονται από διάφορες σκέψεις γύρω από τη διαδικασία του τοκετού, πως θα είναι και αν θα τα καταφέρουν.
Είναι πολύ σπάνιο μια γυναίκα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης της να μη κάνει κάποια ανήσυχη σκέψη που να αφορά την υγεία του μωρού της ή την διαδικασία του τοκετού εαν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει . Οι σύντροφοι ανησυχούν επίσης -σχετικά με την υγεία της γυναίκας τους, με την υγεία του μωρού ή για τον δικό τους ρόλο όταν θα ξεκινήσει ο τοκετός. Αυτό όμως αποτελεί μέρος της φυσιολογικής συναισθηματικής κατάστασης που διέπει την εγκυμοσύνη τόσο για τη γυναίκα όσο και για τον σύντροφο της.
Ένα φυσιολογικό άγχος υπάρχει στον τοκετό και αυτό ούτε μπορούμε ούτε και θέλουμε να το διώξουμε. Ο στόχος είναι μέσα από την ψυχοεκπαίδευση σε συνδυασμό με διάφορες τεχνικές χαλάρωσης και με οδηγό πάντα την αναπνοή να επιτρέψουμε στην οκυτοκίνη να κυλάει ελεύθερα στο αίμα (ορμόνη που διευκολύνει την εξέλιξη του τοκετού) και όχι την αδρεναλίνη (ορμόνη που μπλοκάρει τη ομαλή εξέλιξη του τοκετού). Όλοι εμείς που εμπλεκόμαστε στη διαδικασία του τοκετού γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο φόβος διαταράσσει την φυσιολογική εξέλιξη του τοκετού.
Πιο συγκεκριμένα το έντονο στρες στην εγκυμοσύνη συνδέεται με πρόωρο τοκετό, με παράταση του 1ου σταδίου του τοκετού, με φτωχή ικανοποίηση της γυναίκας από την εμπειρία του τοκετού της, με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης επιλόχειου κατάθλιψης αλλά και συγκρουσιακής σχέσης με τον σύντροφο, ενώ συσχετίζεται αρνητικά με την ανάπτυξη συναισθηματικού δεσμού μεταξύ μητέρας βρέφους. Επιπρόσθετα, έχει αρνητική επίδραση στην ομαλή νευρογνωστική ανάπτυξη του παιδιού.
Όπως προαναφέρθηκε ακόμα και να θέλαμε να διώξουμε τον πόνο και το φόβο δεν θα μπορούσαμε να το κάνουμε. Αυτό που μπορούμε όμως να κάνουμε είναι να συμφιλιωθούμε με τις σωματικές αισθήσεις του τοκετού οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας του και να επιτρέψουμε στην οκυτοκίνη να κυλάει ελεύθερα στο αίμα.
Όπως στη ζωή, έτσι και στον τοκετό ο πόνος μπορεί να είναι αναπόφευκτος αλλά το να υποφέρετε είναι προαιρετικό. Κι αυτό έχει να κάνει με τον τρόπο που ερμηνεύετε το καθε τι που σας συμβαίνει πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον τοκετό είτε γεννήσετε φυσιολογικά είτε με καισαρική. Αυτός ακριβώς είναι και ένας από τους βασικούς σκοπούς των ομαδικών βιωματικών συνεδριών με την ολοκλήρωση των οποίων αναμένεται να βοηθηθείς όχι μόνο σε ότι αφορά στη διαχείριση πόνου κατά την διάρκεια του τοκετού αλλά και σε οποιονδήποτε άλλον πόνο σωματικό ή ψυχικό ακολουθήσει μετά τον τοκετό.
Πραγματοποιούνται Ομάδες εγκύων με θεωρητικό-ενημερωτικό αλλά και βιωματικό χαρακτήρα. Πρόκειται για Ομάδες προετοιμασίας τοκετού και του πρώτου καιρού της λοχείας (περίοδος προσαρμογής) που απευθύνεται σε έγκυες γυναίκες που διανύουν το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης τους και στους συντρόφους τους. Οι συνεδρίες αυτές δεν θα περιορίζονται σε εκμάθηση μεθόδων που είναι ευρέως γνωστές ως “Ανώδυνος Τοκετός” αλλά θα αφορούν μια ολιστική προσέγγιση της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας στοχεύοντας σε μια ολοκληρωμένη προετοιμασία (ψυχολογική και σωματική) του ζευγαριού.
Λοχεία
Περίπου 50% με 70% των γυναικών βιώνουν μια αλλαγή στην συναισθηματική τους κατάσταση την περίοδο της λοχείας με αναφορές για αυξημένη ευαλωτότητα, άγχος, ανασφάλεια, μοναξιά ή αισθήματα ενοχής. Για τις περισσότερες γυναίκες τα συμπτώματα αυτά είναι ήπιας μορφής ( γνωστά και ως baby blues) και υποχωρούν από μόνα τους μέσα σε λίγες ημέρες ειδικά όταν υπάρχει στήριξη από τον σύντροφο ή άλλο πρόσωπο εμπιστοσύνης. Ωστόσο ένα ποσοστό που μπορεί να φτάνει το 10% των γυναικών αναπτύσσουν μια πιο σοβαρή μορφή συναισθηματικής διαταραχής που ονομάζεται επιλόχεια κατάθλιψη.
H διάγνωση της επιλόχειας κατάθλιψης μπαίνει όταν τα καταθλιπτικά συμπτώματα επιμένουν αντι να υποχωρούν και ξεπερνούν τις 2 εβδομάδες. Μπορεί να συμβεί οποτεδήποτε τον πρώτο χρόνο αλλά συχνότερα εμφανίζεται το πρώτο εξάμηνο. Σε κάποιες περιπτώσεις, πιο σπάνια μπορεί να ξεκινήσει και από την εγκυμοσύνη. Μιλώντας για συμπτώματα οι περισσότεροι φέρνουν στο μυαλό τους κλάμα, θλίψη και άγχος. Υπάρχουν όμως πολλά περισσότερα από αυτά όπως διαταραχές όρεξης, κόπωση, εξάντληση, ανηδονία, διαταραχές ύπνου, προβλήματα συγκέντρωσης, ψυχοκινητική διέγερση ή επιβράδυνση, κρίσεις πανικού, διάφοροι πόνοι μέχρι και αυτοκτονικό ιδεασμό.
Δυσυτυχώς, το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι οι περισσότερες γυναίκες το βλέπουν ως αποτυχία στο νέο τους ρόλο και για αυτό δεν ζητούν βοήθεια. Η επιλόχεια κατάθλιψη όμως δεν περνάει από μόνη της. Όσο προσπαθεί κάποιος να την αρνηθεί, να την καταχωνιάσει, τόσο εκείνη δυναμώνει. Μπορεί πρσωρινά ν αυποχωρήσει αλλά συνήθως επιστρέφει. Πρόκειται για νόσο που θεραπεύεται αποτελεσματικά εφόσον υπάρξει έγκαιρη παρέμβαση.
Ενημερώσου προγεννητικά στα πλαίσια συνεδριών που γίνονται για προετοιμασία τοκετού και γονεϊκότητας. Ρώτησε, επικοίνωνησε άφοβα όποιες απορίες έχεις. Αν πιστεύεις ότι είσαι σε ομάδες υψηλού κινδύνου πχ προβλήματα υγείας δικά σου ή του μωρού, άλλα έντονα στρεσογόνα γεγονότα στη ζωή σου μη διστάσεις να ζητήσεις βοήθεια.
Όσοι ασχολούμαστε με την ψυχική υγεία και το νέο ζευγάρι σε αυτή την τόσο σημαντική περίοδο της ζωής του συνιθίζουμε να λέμε το εξής: “Eαν είχες γρίπη ή εαν έσπαζες το πόδι σου δεν θα αναζητούσες άμεσα βοήθεια;” Έτσι ακριβώς θα πρέπει να πράξεις και στην επιλόχεια κατάθλιψη. Μην επηρεαστείς από τους γύρω σoy που τυχόν θα σε αποτρέψουν να επισκεφθείς ειδικό θεωρώντας ότι είναι υπερβολικό ή θα σχολιάσουν ότι δείχνεις μια χαρά. Εσύ γνωρίζεις καλύτερα τον εαυτό σου!
Μητρικός θηλασμός
Ο θηλασμός είναι μια σημαντική λειτουργία ομαλής μετάβασης από την αρχική ενότητα μητέρα-παιδί, στο ξεχώρισμά τους. Ο θηλασμός, κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, εξασφαλίζει τόσο την αναγκαία βιολογική όσο και την ψυχική «διατροφή» του παιδιού. Μέσω του θηλασμού το παιδί προσλαμβάνει τα απαραίτητα συστατικά για τη βιολογική του ανάπτυξη, ενώ ταυτόχρονα καθησυχάζεται από το αίσθημα της πείνας. Επίσης, έχει τα πρώτα ερεθίσματα ευχαρίστησης από το στοματικό βλεννογόνο εξαιτίας των θηλαστικών κινήσεων. Η μητρική αγκαλιά κατά το θηλασμό σχηματίζει μια κοιλότητα που εμπεριέχει το μωρό κι αποτελεί συμβολικά τη συνέχεια της πρώτης μητρικής κοιλότητας (μήτρα). Έτσι εξασφαλίζεται στο παιδί το συνεχές του συναισθήματος της ασφάλειας και στη νέα του κατάσταση.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό για την έναρξη του θηλασμού, να θηλάσεις το συντομότερο δυνατόν μετά τον τοκετό. Κάθε φυσιολογικό νεογνό πρέπει να μπαίνει, αμέσως μετά τον τοκετό στο στήθος και να βρίσκεται σε επαφή “δέρμα με δέρμα” με τη μητέρα του, μέχρι τον πρώτο θηλασμό. Ζήτησε να τοποθετήσουν επάνω στο στήθος σου το μωρό σου, ακόμη και μέσα στο χειρουργείο σε περίπτωση καισαρικής τομής. Στη περίπτωση αυτή είναι σημαντικό να γίνει συνεννοήση με τον γιατρό σου από πριν διότι δεν είναι αυτονόητο ότι θα σου δώσουν άμεσα το μωρό για θηλασμό.
Η επαφή δέρμα με δέρμα του μωρού με τη μητέρα είναι εξαιρετικά ωφέλιμη για τη δυάδα και για το θηλασμό και πρέπει να συμπεριλαμβάνεται ως μία από τις πιο βασικές οδηγίες στα μαθήματα θηλασμού που γίνονται προγεννητικά. Ακόμα και αν μια μητέρα επιλέξει να μη θηλάσει θα έχει περισσότερες πιθανότητες να κρατήσει το μωρό κοντά της αυξάνοντας έτσι τα επίπεδα συναισθηματικής τροφοδότησης προς αυτό. Πράγματι, από έρευνες διαπιστώνεται ότι ένα τρυφερό άγγιγμα σε βρέφος είναι ακόμα πιο σημαντικό και από την τροφή και παρατηρείται οι γυναίκες που θηλάζουν να αγκαλιαζουν περισσότερο τα μωρά τους. Ο θηλασμός έχει προστατευτική δράση στην καλή ψυχολογία της μητέρας ενισχύοντας το συναισθηματικό δεσμό με το μωρό της. Από την άλλη εαν η λεχώνα αντιμετωπίζει δυσκολίες με το θηλασμό και δεν λαμβάνει την σωστή στήριξη αυξάνει τις πιθανότητες να εμφανίσει καταθλιπτικά συμπτώματα. Συνεπώς, η σωστή ενημέρωση και υποστήριξη της μητέρας αλλά και του πατέρα είναι καθοριστική σε αυτή τη φάση όχι μόνο για την έναρξη και τη συνέχιση του θηλασμού αλλά και για την καλή ψυχική υγεία του ζευγαριού που ξεκινά το μακρύ και υπέροχο ταξίδι της γονεϊκότητας.
Πιστεύοντας και υποστηρίζοντας τον μητρικό θηλασμό ως μαία αλλά και ως μητέρα θηλάζουσα δύο αγοριών έχω λάβει μέρος σε πολλές ημερίδες και εθελοντικές δράσεις που αφορούν την προαγωγή του μητρικού θηλασμού. Η ανάγκη μου να βοηθώ ουσιαστικά τις μητέρες στην απόφαση τους να θηλάσουν με οδήγησε να αποκτήσω τον τίτλο πιστοποιημένου συμβούλου γαλουχίας, IBCLC (International Board Certified Lactation Consultant). Πρόκειται για μια πιστοποίηση με παγκόσμια αναγνώριση, που συμβάλλει καθοριστικά στη βελτίωση των πρακτικών του μητρικού θηλασμού και προϋποθέτει συνεχή επιμόρφωση η οποία αποδεικνύεται με την ανα πενταετία επανεξέταση του τιτλούχου.
Στα πλαίσια των προγεννητικών συναντήσεων δίνονται όλες οι απαντήσεις στις δικές σας απορίες σχετικές με το θηλασμό. Ενδεικτικά αναφέρονται μερικές από τις πιο συχνές που ρωτάτε:
“Πονάει ο θηλασμός ; Και αν ναι τι κάνω;”
“Θα έχω γάλα;”
“Πως καταλαβαίνω ότι τρώει το μωρό ικανοποιητικά;΄”
“ Δεν θα δώσω καθόλου συμπλήρωμα στην αρχή;”
“Μπορώ να θηλάσω αν κάνω καισαρική;”
“Ως πότε να θηλάσω;”
“τι πρέπει να προσέξω στη διατροφή μου;”
Πιστοποίηση IBCLC
Από το 2012 έχω αποκτήσει την πιστοποίηση IBCLC (International Board Certified Lactation Consultant) μετά από συμμετοχή μου σε γρατές εξετάσεις. Πρόκειται για μια πιστοποίηση με παγκόσμια αναγνώριση, που συμβάλλει καθοριστικά στη βελτίωση των πρακτικών του μητρικού θηλασμού και προϋποθέτει συνεχή επιμόρφωση η οποία αποδεικνύεται με την ανα πενταετία επανεξέταση του τιτλούχου.
Ως πιστοποιημένη σύμβουλος γαλουχίας προσφέρω εξειδικευμένη υποστήριξη στο μητρικό θηλασμό ενώ στη προγεννητική συμβουλευτική παρέχω πολύτιμες πληροφορίες για τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την γαλουχία.
Πιο συγκεκριμένα, στα πλαίσια της εξειδίκευσης μου μπορώ να αντιμετωπίσω προβλήματα και καταστάσεις όπως:
Βασική τοποθέτηση του μωρού στο στήθος και προσκόλληση στη θηλή
Επώδυνες θηλές
Μυκητίαση θηλών
Μαστίτιδα
Ανεπαρκής παραγωγή μητρικού γάλακτος
Υπερπαραγωγή μητρικού γάλακτος
Απεργία θηλασμού
Επιστροφή στην εργασία- τρόποι-στρατηγικές για συνέχιση της γαλουχίας.
Επαναγαλακτισμός
Απογαλακτισμός
Προωρότητα
Δίδυμα-Τρίδυμα
Εισαγωγή στερεών στη διατροφή του βρέφους
Ακόμη περισσότερες πληροφορίες για τους IBCLC θα βρείτε στις παρακάτω διευθύνσεις: